Alevilik, Sünnilik ve Şiilik, İslam’ın üç ana mezhebidir. Kısaca söyleyecek olursak bu mezhepler arasında bazı temel farklılıklar bulunmaktadır.
- İmamet: Sünniler, ilk dört halifenin (Ebu Bekir, Ömer, Osman ve Ali) peygamberin halifeleri olduğuna inanırlar. Şiiler ise, ilk halife Ebu Bekir’in halifeliğini kabul etmezler ve peygamberin halifesinin Ali olduğuna inanırlar.
- Kutsal metinler: Sünniler, Kuran’ın yanı sıra Sahih Buhari ve Sahih Müslim gibi hadis kitaplarını da kutsal metin olarak kabul ederler. Şiiler ise, Kuran’ın yanı sıra Şii hadis kitaplarını da kutsal metin olarak kabul ederler.
- İbadet: Sünniler, beş vakit namaz, oruç, hac ve zekat gibi ibadetlerin farz olduğuna inanırlar. Şiiler ise, bu ibadetlerin yanı sıra Kerbela’da şehit düşen Hüseyin ve Hasan’ı anmak için düzenlenen Muharrem orucunu da farz olarak kabul ederler.
- Dini yorum: Sünniler, dini yorumda çoğunluğun görüşüne (ijma) önem verirler. Şiiler ise, dini yorumda imamların görüşlerine (ihtiyari) önem verirler.
Bunlar, Alevilik, Sünnilik ve Şiilik arasında bulunan bazı temel farklılıklardır. Bu farklılıklar, mezhepler arasında zaman zaman çatışmalara da neden olmuştur.
Alevilikte namaz ve oruç nasıldır ?
Alevilikte namaz ve oruç, Sünni İslam’da olduğu gibi değildir.
Alevilerde oruç, Muharrem ayının 1. gününden 12. gününe kadar tutulmaktadır. Bununla birlikte Oruç, gün doğumundan gün batımına kadar tutulmaktadır. Bu sürede, yemek, içmek, sigara ve cinsel ilişkiden uzak durulmaktadır. Oruç, Muharrem ayının 12. günü, oruç açma töreniyle sona erer. En önemlisi Oruç açma töreninde, Alevilerin en önemli yemeği olan aşure yapılmaktadır. Aşure, 12 farklı malzemeden yapılmaktadır .Açıklamak gerekirse Hz. Muhammed’in soyundan gelen 12 imama ithafen yapılmaktadır.
Alevilerde oruç, bir ibadet olarak değil, bir matem ibadeti olarak görülmektedir. Bunun nedeni Alevi inancına göre, Hz. Hüseyin ve 72 arkadaşı, Kerbela’da zulmü ve haksızlığı protesto etmek için şehit düşmüştür. Bu sebeple Alevilerde oruç, bu şehitleri anmak ve onların davasını sürdürmek için tutulmaktadır.
Alevilikte namaz neden farz değildir ?
- Alevilikte namaz, Sünni İslam’daki gibi bir ibadet olarak görülmemektedir. Çünkü Alevilikte namaz, cem törenlerinin bir parçasıdır. Ayrıca Cem törenleri, Alevilerin en önemli ibadetlerinden biridir. Başka bir deyişle Alevi inancına göre Hz. Muhammed’in ve onun soyundan gelen imamların ruhları hazır bulunmaktadır.
- Alevilikte namaz, Sünni İslam’daki gibi beş vakit kılınmamaktadır. Çünkü cem törenlerinde kılınmaktadır. Cem törenleri de, haftada bir kez yapılmaktadır.
- Alevilikte namaz, Sünni İslam’daki gibi bir zorunluluk olarak görülmemektedir. Bunun akabinde Alevilikte namaz, kişinin kendi isteğiyle kılınmaktadır.
