Aslında Libya, kurak iklime sahip bir ülkedir ve aşırı yağışlar nadir görülmektedir. Ancak, iklim değişikliği nedeniyle Libya’da aşırı yağışların daha sık ve daha şiddetli hale geldiği görülmektedir. Libya’daki sel felaketi genellikle Akdeniz’de etkili olan fırtınalar nedeniyle meydana gelmektedir. Bu fırtınalar, Libya’nın doğu bölgelerinde yoğun yağışlara neden olmaktadır.
Libya’daki sel felaketi, ülkenin altyapısının yetersizliğini ve iklim değişikliğinin etkilerine karşı hazırlıksızlığını ortaya koymuştur. Bu felaketin ardından Libya hükümeti, sel felaketinin riskini azaltmak için gerekli önlemleri almak için çalışmalara başlamıştır.
Libya’da 10 Eylül 2023 tarihinde yaşanan sel felaketinin başlıca nedenleri şunlardır:
- Aşırı yağışlar: Libya’nın doğu bölgelerinde, 10 Eylül’de başlayan ve 11 Eylül’e kadar devam eden “Daniel” fırtınası, bölgede 40 yıldan uzun süredir kaydedilen en yüksek yağış miktarına neden oldu. Derne şehrinde, 24 saat içinde metrekareye 200 kilogram yağış düştü. Bu miktar, Libya’nın kurak iklimi için olağanüstü bir miktardır.
- Yağmur sularının tahliyesinin yetersiz olması: Derne şehri, dağlarla deniz arasında sıkışıp kalmış bir konumdadır. Bu durum, yağmur sularının hızlı bir şekilde tahliye edilmesini zorlaştırmaktadır.
- Barajların yıkılması: Derne şehrinde, Derne Vadisi Nehri üzerinde iki baraj bulunmaktadır. Aşırı yağışlar nedeniyle bu barajlar yıkılmıştır. Ardından biriken su, şehre doğru akmıştır. Bu durum, sel felaketinin boyutunu daha da büyüttü.
İklim değişikliği de Libya’daki sel felaketinin nedenleri arasında sayılmaktadır. İklim değişikliği, dünya genelinde hava olaylarının daha şiddetli ve öngörülemez hale gelmesine neden olmaktadır. Libya gibi kurak iklime sahip bölgelerde, aşırı yağışlar daha sık ve daha şiddetli hale gelmektedir.
Libya’daki sel felaketi, ülkede büyük bir yıkıma neden oldu. Binlerce kişi hayatını kaybetti, yüz binlerce kişi evsiz kaldı. Felaketin tam boyutu henüz bilinmemektedir.
Sel felaketinin riskini azaltmak için alınması gereken önlemler
- Barajların inşa edilmesi ve bakımının yapılması: Barajlar, aşırı yağışların neden olabileceği su baskınlarını önlemeye yardımcı olur.
- Yağmur sularının tahliyesinin iyileşmesi: Şehirlerin altyapısı, aşırı yağışlara dayanacak şekilde tasarlanmalıdır.
- İklim değişikliğinin etkilerine karşı farkındalık yaratılması: İklim değişikliğinin sel felaketleri gibi hava olaylarının daha sık ve daha şiddetli hale gelmesine neden olduğunun farkındalığı artırılmalıdır.
